Dit plan steunen? Dat kan via deze link: https://www.toukomst.nl/ideeen/gronings-groene-vingers-noaberschapsateliers/

Gronings groene vingers: geef de kennis door

In het noorden treffen we een ongelooflijke knowhow van het zelf kweken van groenten en bloemen: Groningen kent een rijke historie als landbouwprovincie. Door die kennis bij de kwekers te laten, plaatsen we in zekere zin de lamp onder de korenmaat. Zijn deze connaisseurs wellicht te bescheiden om nadrukkelijk te koop te lopen met hun expertise en hun staat van dienst? Kwekers en hoveniers, al dan niet gepensioneerd, zouden veel kunnen betekenen voor nieuwe generaties, waar het gaat om de omgang met de bodem en het bodemleven. Groen blijft nodig, fotosynthese is onontbeerlijk. Willen we de bijen, de vlinders en de vogels helpen, dan moeten we er samen de schouders onder zetten. Een proefplantage – zonder monocultuur – waar mensen op laagdrempelige wijze kunnen leren hoe zij met een experimentele moestuin op een circulaire manier landbouw kunnen bedrijven op kleine schaal en hoe zij hun siertuinen kunnen inrichten en onderhouden op een manier die past in het Groninger landschap, vergroot hun zelfredzaamheid zonder de professionele akkerbouwers en hoveniers in de wielen te rijden.

Hoveniers en kwekers zouden als vakmensen zo kunnen helpen om nieuwe generaties onafhankelijker te maken en bewustzijn bij te brengen van de natuur en van de goede technieken die tegenwoordig al ingezet worden om zorgvuldig met onze bodem om te gaan. In tijden van tegenslag staan mensen op deze manier ook nog eens niet met hun rug tegen de muur.

Het inmaken van groenten zou een logische vervolgstap zijn, net als educatie in het bereiden van mooie gerechten. In Noord-Groningen zijn goede traiteurs die zich hier al volop mee bezighouden, zoals Genietlokaal. Weckpotten zouden kunnen opduiken in de kelders van onze museumborgen en op deze wijze een toeristische bezienswaardigheid vormen.

Het doorgeven van technieken om zelf frisse groenten te verbouwen staat deels garant voor Healthy Ageing. Met de inzet van gepensioneerden wordt er zorg gedragen voor een verticale verbondenheid: omgang tussen verschillende generaties. Tot slot is het voor velen heilzaam om in de buitenlucht bezig te zijn en daar eendrachtig met de natuur iets op te bouwen. Dit voorkomt neerslachtigheid en spleen.

Duurzaamheid: noaberschapsateliers

Als de milieuramp met de MS Zoë ons iets heeft geleerd, is het wel dat we onszelf en onze huishoudens overspoelen met plastic kortetermijngeluk dat vroeg of laat terechtkomt in een kwetsbaar ecosysteem waar het enkel kwaad aanricht. Zodra we weer leren te waarderen wat we hebben en de spullen díe we hebben kunnen repareren, is het niet nodig om containers vol potentiele wegwerphebbedingen van veelal dubieuze makelij over de wereld te verschepen. De proefplantage zou daarom doorgezet kunnen worden naar een atelier waar meubelmakers hun ambacht uitoefenen en doorgeven.

Eenvrouwsateliers van creatievelingen die zelf kleding en accessoires maken en verkopen schieten als paddenstoelen uit de grond, te oordelen naar de bijbehorende webstores. Veel mensen willen dus best iets meer betalen voor een kledingstuk dat uniek is en waar in het productieproces geen kinderhandjes aan te pas zijn gekomen. Het beeld dat rijst, is echter dat die ondernemingen versnipperd zijn en dat de productiviteit valt of staat met het welzijn en de agenda van één persoon. Door handige coupeuses samen te brengen in een coöperatie haal je de zwakte van dit systeem weg en kun je tegelijk mensen met elkaar verbinden die weliswaar de vaardigheden bezitten om kleding te maken, maar nu misschien alleen thuis zitten.

Opvallend is dat er een nieuwe generatie opstaat die bewust nadenkt over de uitputting van onze planeet en op minimalistische wijze tracht de eigen ecologische voetafdruk bescheiden te houden. Simultaan aan dit proces lijkt er een gebrek aan zelfredzaamheid te zijn bij velen. Zodra er een virus uitbreekt en er een enorme behoefte komt aan mondkapjes, kijken we naar de enkeling die deze in grote getale kan vervaardigen alsof het een soort Cirque du Soleil is – terwijl zelf met naald en draad overweg kunnen voor de meeste mensen aan te leren is. Het helpt wanneer de manieren om het vervaardigen van deze Slow Fashion onder de knie te krijgen, eenvoudig toegankelijk zijn. Leren van een ervaren modinette in een ongedwongen setting is in dezen wenselijk.

Het kunnen uitoefenen van een ambacht om onze leefomgeving te ontzien, is niet iets om op neer te kijken. We zijn uitstekend in staat om ons denkvermogen te combineren met het vermogen iets tastbaars te creëren. Innovatie wordt zo verbindend, lokaal en goeddeels circulair: duurzamer kan bijna niet.

Faciliteren

Groningen is weids en ruim. Mensen die hier van buitenaf komen, verzuchten dikwijls dat ze zich laven aan de openheid van het landschap. Aan de charme van Groningen hoeven we dus weinig te veranderen. Voor dit idee, een coöperatie die faciliteert en verbindt met het platteland, hoef je niet te snijden in ons kostelijke Groninger Landschap. Een prachtige Groningse borg of boerderij hoeft er niet voor te worden verbouwd of zelfs het veld te ruimen. Prijzige verbouwingen zijn evenmin nodig voor het realiseren van dit plan, want op meerdere plaatsen in de provincie zijn ooit bloeiende winkelstraten verworden tot ogenschijnlijk uitgestorven straatjes zonder enige middenstand. Door noaberschapsateliers te vestigen in vroegere winkelpanden, of zelfs voor een paar uur per week in reeds bestaande dorpshuizen, breng je reuring en leefbaarheid terug op de originele plek. Om deze noaberschapsprojecten te coördineren, creëer je werkgelegenheid voor de heldere koppies die anders middels braindrain onze provincie misschien zouden verlaten. Op kleine schaal de opbrengsten van de ateliers en de proefplantages verkopen in een (boerderij)winkel voorkomt dat mensen van het platteland mijlenver moeten reizen voor hun inkopen. Verschillende werelden komen op deze manier samen. Ateliers zorgen voor sociale cohesie en versterken onze samenleving: als ontmoetingsplek binden zij de strijd aan met vereenzaming. Dit zou als voorbeeld kunnen dienen voor vergelijkbare projecten in andere disciplines.

Wie?

Platform t Greunenkriek en De Schutter Agro hebben voor dit plan de krachten gebundeld. Met het college van burgemeester en wethouders van gemeente Het Hogeland is dit plan reeds besproken.