Het onderwijsleergesprek kwam tijdens de online les op woorden die in het Nederlands beginnen met wr-. Groningers die lezen in de streektaal is het vast weleens opgevallen dat de Groningse varianten van die woorden bijna zonder uitzondering gespeld worden met vr-. Dat is ook niet zo gek, want die vr- hóór je gewoon – van het Westerkwartier tot aan Westerwolde, om maar eens tweemaal gebruik te maken van de glijklank w. En niet alleen daar trouwens, want in radioreclames opgesteld in de standaardtaal ‘vrijven’ mensen zich eveneens in de handen – als ze al niet ‘frijven’. Die glijklank in het Nederlands, de w, klinkt in combinatie met de vloeiklank r in het Gronings dus als de fricatief of wrijfklank v, of zelfs f.

De cursist had zijn twijfels. Hij had het weliswaar eens gehoord, een Groninger die riep dat hij niet in een vlek moest ‘vrieven’, maar hij was nog niet helemaal overtuigd. Niet lang geleden las hij immers een Gronings stukje waarin werd gesuggereerd dat het leven ‘wraid’ is. Een andere cursist vatte het bondig samen: ‘Alleen maar ‘wraid’ voor wie de regels van het Gronings nait wait!’

Nu is het Gronings als niet via school en geschreven media geïnstitutionaliseerde streektaal niet zo van de regels, maar hier had ze een punt. In deze regionen hebben mensen een (gewaske of) vrat op een eufemistische plek; vringen ze de dweil (vaail) uit; vrutten ze in de aarde; vinden ze het vrang dat lui zich vreken en vrieven ze vraid in vlekken.

Foto: Drentse praktijken in het Westerkwartier. De rot(s)tonde lijkt onderdeel van de Hunebed Highway, terwijl het hier 'gewoon' 't (Hunebed) Hoekje betreft.