‘t Is asof duvel der jongen had het.’ Van alle Groningse uitdrukkingen die ik ken, vind ik dit één van de meest beeldende. Wanneer een ruimte oogt alsof de duivel er heeft gejongd, dan kun je je daar van alles bij voorstellen: een overhoop gehaald, bloederig hol waar de smeulende sintels oplichten uit het donker – zoiets. Het Gronings kent veel spreekwoorden en uitdrukkingen aangaande de duivel, al wordt die figuur (hij-die-niet-genoemd-mag-worden) niet altijd zo omschreven. Òl vent en Òl Pait(je) zijn bijvoorbeeld equivalenten en er zijn afgeleiden zoals duufkoater.

’t Is asof duvel der jongen had het’, daar moest ik aan denken toen ik een paar dagen geleden de binnenkant van mijn bolide bekeek en even niet meer wist waar ik moest beginnen. ‘Hou maar op met die stofzuiger, ik pak de bladblazer wel even’, sprak mijn goudbekrulde thuisgenoot bedaard.

Eén keer heb ik gedacht de uitdrukking letterlijk te moeten opvatten. Een kleine twintig jaar geleden werd ik gevraagd om een voor de dekdienst goedgekeurde hengst uit te proberen onder het zadel. Het dier bleek geweldig braaf. Toen mijn vader en ik hem eens opzochten bij de boerenbehuizing waar hij gestald stond, troffen we in het woonhuis een eclectisch geheel aan van doorgezakte meubels en diersoorten. Links en rechts hadden katten en kippen nestjes op de zitmeubels gemaakt. ‘Ga maar ergens zitten’, gebood de heer des huizes gastvrij. Ik kon niet bedenken waar en besloot ten lange leste een door lagen neergedaald stof van de originele kleur beroofde fauteuil te delen met de meest vriendelijk ogende hond in de kamer.

Nog datzelfde jaar liep de huiseigenaar een kwaal op die niet goed wilde genezen. De behandelend zorgverleners schrokken van de toestand in huis en binnen de kortste keren verhuisde de man naar een zorginstelling. Daar oogde het vast niet alsof een occulte engerd er zich had voortgeplant, maar vergeleken met de beestenbende in zijn huis van weleer was het er wel erg saai.